Süresiz Nafakaya İlişkin Hukuki Değerlendirme ve Yurtdışında Nafaka

Veri sorumlusu özellikle internetaracılığı ile verileri kamuya açık hale getirmiş olması sebebi ile silinmesitalep edilen verileri işleyen geniş çerçevede bir veri sorumlusu dairesine debu talebi iletmekle yükümlü kılınmıştır. Ancak bu yükümlülüğün çerçevesi mevcutteknolojik imkanlar ve ekonomik gerekçelerle sınırlandırılabilir niteliktedir.Silme hakkı ve unutulma hakkı bakımından getirilen diğer sınırlamalar ise bilgialma ve ifade özgürlüğü, kamu yararı ya da bir otorite tarafından yapılan biryetkilendirme dahilinde veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünün yerinegetirilmesi, kamu sağlığı, Tüzük m. 89/1 uyarınca bilimsel, tarihselaraştırmalar ile istatistiksel amaçlarla verilerin işleniyor olması ve yasaliddialara ilişkin bir hakkın tesisi, korunması ve savunulması için gerekliolmasıdır. Kanada’da piyango ve at yarışı dışında sanal ortamda oynanan kumar ve bahsi suç olarak nitelendirmektedir. Bu düzenlemenin istisnası ise bir hayır ve yardım maksadı ile , gösteri amaçlı veyahut çok azda olsa bireysel amaçlı bahislere izin vermektedir. Ayrıca bu ülkede sanal ortamda oynatılacak olan bahis ve kumar paribahis için lisans verilmemektedir. Bununda ötesine bilgisayar operatörlerini de yönetim kısıtlamalar getirmektedir. Örneğin , bilişim ile ilgili meslek icra eden kişiler tek başlarına ancak web sitesi açabilmekte ve içeriği bireysek olup , denetimi kişinin kendisine denetim zorunluluğu getirmektedir. Bu düzenlemenin sebebi ise web sitesi oluşturacak kişinin yeterli bilgisi olduğu için birden fazla kişi birleşip web sitesi hazırlarsa kanuna aykırı suç unsuru öğe meydan getirebilecek teknik bilgiye sahip olmalarıdır. İki kişi birleşip web site açmak için tek koşul her iki kişininde devlette çalışıyor olması gerekir. Alan yeri kanada olan web sitelerini kriminal kod ile şifreleyip ,  denetimini sağlamaktadır.

Disiplin amirlerinin yetkilerinin neler olduğu TSKDY’nin 10 ve JDY’nin 7. Buna göre disiplin amirleri; 657 SK’nun 126. (2) Birinci fıkrada düzenlenen temsilci belirleme vebildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, Kurumtarafından bildirimde bulunulur. Bildirimden itibaren otuz gün içinde buyükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde sosyal ağ sağlayıcıya Başkantarafından on milyon Türk lirası idari para cezası verilir. Reklam yasağı kararının verildiği tarihtenitibaren üç ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde Başkan,sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranındadaraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilir. Başvurunun kabulüneilişkin hâkim kararının uygulanmasından itibaren otuz gün içinde söz konusuyükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde Başkan, sosyal ağ sağlayıcınıninternet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan oranına kadar daraltılması içinsulh ceza hâkimliğine başvurabilir. Hâkim ikinci başvuru üzerine vereceğikararında, yüzde elliden düşük olmamak kaydıyla, sunulan hizmetin niteliğini dedikkate alarak daha düşük bir oran belirleyebilir. Bu kararlara karşı Başkantarafından 5271 sayılı Kanun hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilir. Hâkimtarafından verilen kararlar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere Kurumagönderilir. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhâl ve en geç dört saatiçinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir. Temsilci belirleme vebildirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi hâlinde; verilen idari paracezalarının dörtte biri tahsil edilir, reklam yasağı kaldırılır ve hâkimkararları kendiliğinden hükümsüz kalır.

• Disiplin amiri maiyetinden birinin disiplin tecavüzü veya disiplin kabahati teşkil eden bir fiilini “bizzat görerek”, “ihbar” veya “şikâyet” gibi çeşitli şekillerde öğrenebilir.
• Bu nedenle burada disiplin mahkemelerinin tarafsızlığını ayrıca tartışmaya gerek yoktur.
• İnternet sitemiz sizlere mümkün olan en iyi deneyimi sunmak ve ihtiyaçlarınızı karşılamak üzere sınırlı ölçüde çerez (cookie) kullanılmaktadır.

16.4 Otellere, hastanelere, devlet dairelerine veya tesislerine, üniversite kampüslerine veya bir posta odası veya merkezi teslim alma noktası bulunan diğer tesislere yapılacak gönderiler, TNT tarafından gönderi yapılmadan önce aksi belirtilmedikçe veya kabul edilmedikçe, posta odasına veya merkezi teslim alma noktasına teslim edilebilir. 13.6 TNT yalnızca Gönderinin gümrük işleri ve gümrükten geçirilmesi amacıyla Gönderen veya Alıcı (uygun olduğu şekilde) için aracı olarak hareket edecektir. Uygun ve mümkün olduğu durumlarda, Gönderen TNT’yi veya TNT’nin belirlediği müşaviri, Gönderen veya Alıcı adına ve namına ve riskleri Gönderen veya Alıcıya ait olmak üzere, doğrudan bir temsilci olarak gümrük beyannamelerini yapmak ve tevdi etmek ve tüm ilgili eylemleri gerçekleştirmek üzere yetkilendirecektir. Gönderen, uygun olduğu durumda, Alıcının bu hüküm uyarınca TNT’yi yetkilendirmesini sağlayacaktır. 13.3 Gönderenin ayrıca, Alıcıya teslimat gerçekleştirilmeden önce varış ülkesindeki diğer düzenleyici kurumlardan izin almak için ek bilgiler sunması gerekebilecektir. Diğer varış ülkelerindeki birden fazla devlet kurumu tarafından (gıda güvenliği, kamu sağlığının korunması, ilaç, tıbbi ürünler, bitki ve hayvanlar, telekomünikasyon ve diğer elektronik ekipman standartlarından sorumlu ulusal kurumlar ve benzeri kurumlar) düzenlenen mal veya ürünleri içeren gönderilerin gümrük işlemleri için ek süre gerekebilir.

Diğer taraftanAnayasal düzenin hukuka aykırı kural ve düzenlemelerden en kısa süredearındırılması, hukuk devletinin temel gereğidir. Anayasa’ya aykırılıklarınsürdürülmesi, özenle korunması gereken hukukun üstünlüğü ilkesini dezedeleyecektir. Hukukun üstünlüğünün sağlanamadığı bir düzende, kişi hak veözgürlükleri güvence altında sayılamayacağından, bu ilkenin zedelenmesi, hukukdevleti yönünden giderilmesi olanaksız durum ve zararlara yol açacaktır. Bu kuralın kanunda yer alan kavramlar arasında ciddi bir anlamkarışıklığına neden olduğu açıktır. Sosyal ağ sağlayıcı yer sağlayıcınınspesifik bir kategorisi olup hem yer sağlayıcı hem de sosyal ağ sağlayıcıolarak ayrı ayrı sorumlu tutulması kavramsal olarak anlamsızdır. Sosyal ağsağlayıcının aynı zamanda yer sağlayıcı olması da tanım gereği imkansızdır.Twitter, Facebook, Youtube, Instagram gibi platformların kendi alanlarındayayınladıkları duyurular ve bilgilendirmeler açısından içerik sağlayıcı olaraknitelenmesi mümkün olup, iptali istenen kural bu duyuru ve açıklamalar içinayrı sorumlulukları doğacağını düzenlemektedir. Altıncı fıkrada, üçüncü fıkradaki yükümlülüğü yerine getirmeyensosyal ağ sağlayıcıya beş milyon Türk lirası, dördüncü fıkradaki yükümlülüğüyerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya ise on milyon Türk lirası idari paracezasının Başkan tarafından verileceği düzenlenmiştir. Maddenin beşinci fıkrasında Türkiye’den günlük erişimi bir milyondanfazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcının,Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma yönünde gereklitedbirleri alacağı hüküm altına alınmıştır. Bir özel şirkete kişilerin ifade ve haberleşme özgürlüklerinemüdahale yükümlülüğü öngören böyle bir düzenlemenin Birleşmiş Milletler İfadeÖzgürlüğü Özel Raportörü David Kaye tarafından Alman NetzDG yasasıyla ilgiliolarak dile getirdiği bütün sakıncaları içermektedir ve Anayasanın 22 ve 26. Maddelerindegüvence altına alınan temel hakları ihlal etmektedir.

Bu özelliğin kaynağı, Türk toplumunda askerliğe verilen önem ve askerlik görevine hasredilen değerler bütünüdür. Disiplinin muhafazası ve idamesi için cezai ve idari bir tedbir kanun ve nizamlarla alınacaktır (İçHzK.m.13). Tutuklama yetkisi de, bu bağlamda, disiplinin temini için ceza kanunundan kaynaklanan, disiplin hukukunu da kapsamakla beraber onu da aşan, ceza muhakemesi hukukuna bağlanan hüküm ve sonuçları bakımından idari ve usuli bir emniyet tedbiridir[572]. Kanaatimizce kısa süreli de olsa göz hapsi cezaları sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir. Şöyle ki; AİHS’de düzenlenen temel hak ve özgürlükler taraf ülkelerin göz önünde bulunduracağı asgari standartlardır. Maddedeki kriterleri arayacak ve buradaki kriterlerden hiç birine uymadığı gerekçesiyle ihlal kararı verecektir. Disiplin cezalarına karşı yapılan idari başvuru, diğer idari başvurulardan farklı düzenlenmiştir. Bu yönüyle ceza muhakeme hukukundaki kanun yollarına benzemektedir. Ceza muhakeme hukukunda, mahkeme kararlarının kanun yolu denetimi, kural olarak ilk kararı veren makamın dışındaki makamlar tarafından yapılmaktadır. Hatta ilk karara katılan bir mahkeme üyesi, kanun yoluna başvurulma tarihinden önce üst yargı yerine atanmışsa, kanun yolu başvurusuna bakamaz[424].

Madde hükümlerini bozmamak şartıyla, her mafevk emir altında olmayanları da disiplinin temini için muvakkat olarak tevkif etmeğe veya ettirmeğe salahiyetlidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mevkufun disiplin amirine bildirilmelidir” (AsCK m.169). [249] Madde 183 – Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir. Maddesi ile hapis cezasındaki, ağır hapis, hapis ve hafif hapis derecelendirilmesi kaldırılmıştır. Özürsüz kaybeden veya harabolmasına sebebiyet veren …… asker kişiler, eşyanın değeri, önemi, meydana gelen hasarın miktarı ve fiilin işleniş şekline göre üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar” (AsCK m.130).

Erişimin engellenmesi talebi konusunda sulh cezahakimliklerinin 24 saat içinde karar vermesi gerekmektedir ve bu sürece içeriksahiplerinin katılımı mümkün değildir. Bu kapsamda içerik sahipleri kararınverilmesi aşamasında iddia ve savunmalarını ileri süremedikleri gibi sonrasındada itirazları hiçbir şekilde dikkate alınmamaktadır. Dolayısıyla yüz binlerceiçerik, sahiplerinin haberi dahi olmaksızın saatler içerisinde, çelişmeli biryargılama yapılmaksızın verilmiş kararlarla sonsuza kadar erişime engellenmekteya da içerik çıkarılmaktadır. Maddesinde “Herkes, dilediği alandaçalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Söz konusu madde kapsamında teşebbüs özgürlüğügüvence altına alınmıştır. Bu hakka yönelik müdahalelerin de kanunlaöngörülmesi zorunludur. Ne var ki, yukarıda açıklanan belirsizlik bu hakbakımından da kanunla müdahale ilkesine aykırılık oluşturmaktadır ve kural bunedenle Anayasanın 48. Yapılacak düzenlemeler sebebiyle unvan ve derecesi değişen veya kaldırılan görevlilerin eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü zam ve tazminat hakları yeni görevlerinde kaldıkları sürece şahıslarına bağlı olarak saklı tutulur. Yine disiplin cezalarının yargısal denetimi konusunda AİHS hükümleri yeterince uygulanmamaktadır.

Bu terim mülga 1631 sayılı Askeri Muhakeme Usulü Kanununda kullanılan ve adli amir terimine mütenazır olan adli subay karşılığıdır. Tasarıda disiplin mahkemesi ismine uygunluk sağlamak için ‘adli subay’ yerine ‘disiplin subayı’ kavramı kullanılmıştır. Bu göreve prensip olarak askeri savcı hizmetinden bir askeri savcı veya yardımcısı verilecektir. Atanması askeri savcı olarak değil, disiplin subayı olarak yapılacaktır. Zira askeri savcı yalnız askeri mahkemelerde bulunmaktadır. Disiplin mahkemelerinde kamu davasını takip edecek olanlar nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan ve onun yardımcısı durumunda bulunan disiplin subayıdır” denilmektedir (Kerse, s.55). Burada bir hususa daha işaret etmekte fayda görülmüştür. Maddesindeki; “…İdare kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamaz.” genel ilkesinden sonraki “Silahlı Kuvvetlerin iç düzeni bakımından bu hükme kanunla istisna getirilebilir.” hükmü yasama organına izin veren bir düzenlemedir. Başka bir ifadeyle yasama organı, AsCK’daki disiplin amirlerine oda hapsi cezası verebilme yetkisini düzenleyen hükümleri yürürlükten kaldırdığı taktirde, Anayasaya aykırılık söz konusu olmayacaktır.

Bu bentte düzenlenen disiplin suçu emre “itiraz” durumudur. Maddesinde düzenlenen emre itaatsizlikte ısrar suçu oluşacaktır. Maddesinde nöbetçilerin nöbet yerinde nasıl ve ne şekilde hareket edecekleri gösterilmiştir. Maddede de her nöbet yeri için nöbetin cinsine göre bir talimat yapılacağı belirtilmiştir. Maddede sayılanlardan başka hal ve hususların nöbeti ihdas eden amir ve makam tarafından nöbetin nitelik ve özellikleri dikkate alınarak talimat olarak düzenlenmesi mümkündür[152]. Nöbetin cinsine göre alınması gerekli ilave tedbirler ve talepler “özel talimat” biçiminde düzenlenmektedir. Talimatta belirtilen hükümlere uygun olarak nöbet görevini ifa etmeyen nöbetçi bakımından bu suç oluşur[153]. Nöbet talimatına aykırı hareket etmek suçunun maddi unsuru, nöbet yerini terk veya başka surette nöbet talimatına aykırı hareket etmektir. Bu suç sadece bu iki hareketten birinin yapılması ile oluşur. Maddesine göre cezalandırılabilmesi için sayılan bu seçimlik hareketlerin yapılmasına rağmen hizmetin aksamamış veya maddi bir zararın doğmamış olması gerekmektedir. Şayet maddi bir zarar doğmuş veya hizmet aksamış ise, AsCK’nun 136/1-C.

Çatışmanın varlığı tespit edildikten sonra karşımıza yeni bir sorun çıkmaktadır. O da çatışmanın Anayasa – Sözleşme çatışması mı yoksa yasa – Sözleşme çatışması mı olduğudur. Türk doktrininde Batum, Soysal, Çelik, Gözübüyük, Gölcüklü, Akıllıoğlu ve Yüzbaşıoğlu tarafından savunulan ikinci bir görüşe göre ise Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kanunların üstünde bir değere sahiptir. Bu cezalar ilgiliye yazılı olarak tebliğ edilmek ve ilgilinin kuvvet komutanlığındaki dosyası ile kıta şahsi dosyasına konulmak ve siciline işlenmek suretiyle infaz olunur. – Mümkün olduğu takdirde, cezayı tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler. – Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. “Özürsüz olarak 1 yılda toplam 20 gün göreve gelmemek” (657 SK m.125/E-d). “Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak” (657 SK m.125/D-e). “Özürsüz ve kesintisiz 3 – 9 gün göreve gelmemek” (657 SK m.125/D.b). “Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek” (657 SK m.125/D-a). “Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak” (657 SK m.125/C-ı). “Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek” (657 SK m.125/C.e).